Enflasyon Muhasebesi Hazırlık Çalışmaları
KGK tarafından 2022 yıl sonu başlatılması zorunlu olması beklenen enflasyon muhasebesi olarak adlandırdığımız Türkiye Muhasebe Standartları;
- BOBI FRS_Bölüm 25 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama kısmında
- Türkiye Finansal Raporlama Standartları_TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama standardında
açıklanmaktadır.
Enflasyon muhasebesine geçiş, bir muhasebe politikası değişikliğidir. Gerek TMS/TFRS (IAS/IFRS) gerekse de BOBİ FRS uygulayana işletmelerin finansal tablolarında geri dönük uygulama gerektirmektedir.
Finansal tabloların enflasyona göre uyarlanması için yapılacak işlemler aşağıdaki gibi detaylandırılabilir;
- Finansal tablolarda yer alan tüm kalemlerin işleyişleri tespit edilerek bu hesaplar, parasal kalem– parasal olmayan kalem olarak ayrıştırılır. Bu ayrıştırma işlemi her bir şirket özelinde yapılır.
- Parasal olmayan kalemlerin oluşum tarihleri tespit edilerek enflasyona göre düzeltilmesinde kullanılacak endeksler belirlenir. Burada önemli olan şirketin 2004 yılında enflasyon muhasebesi uygulayıp uygulamadığı, uyguladıysa etkilerinin hangi hesaplarda olduğu ve bu hesaplar üzerinde sonradan yapılan işlemlerdir.
- İlk yıl için tüm hesaplar (aktif-pasif hesaplar) enflasyona göre düzeltilerek özkaynaklar altında oluşturulacak bir hesapta toplanır.
- Enflasyona göre düzeltme sonucunda oluşturulacak hesaplar tarihi değerle oluşturulan hesapların dışında ayrıca kod tanımlanarak takip edilir.
- Tarihi değer ile enflasyona göre düzeltilmiş değerler arasındaki farklardan muhasebe kaydı oluşturularak ilk geçiş yılının finansal tabloları oluşturulur.
- İzleyen yılda ilk yıl yapılan işlemlerin aynı yeni baştan yeni endekslerle tekrar yapılır. Ancak bu yıl ki düzeltmelerde ilave olarak gelir tablosu kalemleri de enflasyona göre düzeltilir.
- Tüm gelir ve giderlerin yıla homojen olarak dağıldığı varsayımıyla
- Parasal olmayan kalemlerin gelir tablosuna etkileri her bir hesap için tek tek yapılır
- Diğer kalemlerde ise ortalama endeks belirlenerek yapılır
- Üretim işletmelerinde satışların maliyeti yeni baştan enflasyona göre düzeltilmiş rakamlarla yeniden oluşturulur
- Faaliyet giderlerinin tümü ( pazarlama, ar-ge, genel yönetim giderleri) yeni baştan enflasyona göre düzeltilmiş rakamlarla yeniden oluşturulur
- Gelir ve giderler yıla homojen olarak dağılmıyorsa tüm işlemler aylık olarak yapılır.
- Bu hesaplamaların ardından enflasyonun cari dönem etkisi Net Parasal Pozisyon Kazanç/Kaybı olarak kar/zarar tablosuna eklenir.
- Net Parasal Pozisyon Kazanç/Kaybı’nın (NPP tablosu) hesaplanmasında özet ve detay NPP tablosu hesaplanarak tutar belirlenir.
- Tarihi değer ile enflasyona göre düzeltilmiş değerler arasındaki farklardan muhasebe kaydı oluşturularak ilk geçiş yılının finansal tabloları oluşturulur
- Tarafımızca yapılacak çalışmaların sonucunda dönemler itibari ile ortaya çıkan net parasal pozisyonun mutabakatı hazırlanacak tablo ile sizlere sunulur.