İç Denetim ve Kontrol Hizmetleri

İç Denetim Türleri Nelerdir?

‍

5 ana iç denetim türü vardır. Bunlar;

1. Uygunluk denetimi
2. Performans denetimi
3. Mali denetim
4. Bilgi teknolojileri denetimi
5. Sistem denetimi

İç Denetim Standartları

Standartların iki ana kategorisi vardır;
‍

• Nitelik Standartları (İç denetimin niteliği ne olmalı, ne kadar olmalı, nasıl olmalı sorusuna cevap veren standartlar)
• Performans Standartları (İç denetimin performansı nasıl ölçülür, nasıl olmalı, ne derece performans sergilenmeli sorularına cevap veren standartlar)

‍

Dolayısıyla şirketlerde iç denetim birimi olmalı, doğrudan şirketin üst yönetimine bağlı olmalı ve onlara hesap vermeli, kendi içinde de iç denetim müdürü ve iç denetçilerden oluşan bir yapı olmalı ve tüm bunların bağımsızlığı ve objektifliği üst yönetimin yönetim kurulunun başta yayınlayacağı iç denetim yönetmeliği ile güvence altına alınmış olmalıdır. Üst yönetimin burada fonksiyonu vardır. Sadece bir departman kurularak iş bitmiyor, şirketler diğer departmanlarla, süreçlerle olan ilişkileri de garanti altına almak zorundadırlar. Bu yüzden şirketler, iç denetim yönergesi ve yönetmeliği ile üst yönetimin altına imza atacağı ve yayınlayacağı biçimde garanti altına almak zorundadır.

İç Denetim Hangi Ana Süreçlerden Oluşur?

İç denetim süresince 4 ana süreç bulunmaktadır. Bunlar;

1. Planlama
2. Denetim yürütülmesi
3. Raporlama
4. Denetim sonuçlarının izlenmesi‍

İç Denetimde Yaklaşımımız Nedir?

Her zaman olduğu gibi danışmanlık faaliyetlerimizde bizim mottomuz; yenilikçilik ve çözüm. Şirketimizin veya karşılaştığımız paydaşımızın, müşterimizin, iş ortağımızın gerçek manada ihtiyacı nedir, sorunu nedir, bu sorunu nasıl çözeriz ve bu çözüme de nasıl yenilikçi bir yolla en verimli zaman ve bütçe ile ilerleriz gibi sorular ile çözüm aramaktayız. Karşılaştığımız kurumlar ve firmalar farklı boyutlarda oluyor. Bir grup firma ve şirkette karşılaştığımız nokta ve dolayısıyla yaptığımız ana faaliyet şu oluyor; iç denetim biriminin kurulması. Bunun madde madde bazı alt kırılımları bulunmaktadır. Bunlar;

İç denetim biriminin organizasyonda olması gereken yerini belirliyoruz

Bu belirlediğimiz yere göre iç denetim biriminin organizasyonel tasarımını yapıyoruz

Oluşturduğumuz organizasyonel tasarıma göre iç denetim birimi ve buradaki farklı insan kaynağı rollerinin görev tanımlarını oluşturuyoruz. Örneğin; genel müdürün, iç denetçinin görevi ne olmalı gibi.
 
İç denetimin bağlı olması gereken üst organı olan yönetim kurulunda yoksa eğer kurumların oluşturulmasını gerçekleştiriyoruz. Denetim komitesi, riskin erken tespiti ve önlenmesi gibi komitelerin işleyiş sistemlerini, toplanma sıklıklarını, hangi üyelerden oluşması gerektiğini, ne tarz kararlar vermesi gerektiğini ve bunların şirket içerisinde iç denetim birimi ile olan ilişkilerinin çift yönlü raporlama olgusunun nasıl olması gerektiğini tasarlıyor ve uygulamaya geçiriyoruz şirket bünyesinde.

İç denetimin performans kriterlerini belirliyoruz. İç denetim fonksiyonunun hedefleri ne olmalı, anahtar performans göstergeleri (KPI) ne olmalı ve iç denetimin başarısı nasıl ölçülmeli gibi hususları tasarlıyoruz. 4 özellikte şirket eğer iç denetim faaliyeti ile yeni tanışacaksa, iç denetim eğitimleri vererek iç denetim farkındalığı yaşatmaya çalışıyoruz şirket genelinde çünkü iç denetim, firma bünyesine adapte edildiği zaman iç denetim birimi veya iç denetçiler pek sevilen insanlar olmayabiliyor. Halbuki onların hata aramakla değil şirketi iyileştirmekle yükümlü olduğunu tüm organizasyondaki birimlere benimsetmek gerekiyor. Dolayısıyla bunu gerçekleştirme amaçlı eğitimler yapıyoruz.

İç denetimi kurmadan önce yaptığımız şey; iç denetim ana yönetmeliğini ve ana yönergesini şirket ve üst yönetimle beraber hazırlamak. Ülke bazında düşünecek olursak, Türkiye Cumhuriyeti için kamu kurumlarını denetlemekle görevli danıştay ve sayıştay gibi kurumlar var. Danıştay ve sayıştay örneğin diğer kamu kurumlarını hangi kanuna hangi yetkiye ne ölçüde ne derinlikte denetlemeye yetkili bunun belli olması lazım. Bir an için belli olmadığını düşünmek gerekirse, bir kurumdan bir gün vazifesi olmadığı halde biri gelir ve denetlemeye kalkar, öğleden sonra başkası gelir. Buda sistemsel bütünlük sağlama noktasında olumsuz bir faktördür. İç denetim yönetmeliğini firmaya veya kuruma özgü bir şekilde oluşturup yayınlıyoruz.

İç Denetimde Firmalara Nasıl Faydalar Sağlıyoruz?

Bunları hazırladıktan sonra, planlama çalışmasını ve denetimin yürütülmesi fazında da ön çalışmaların yapılması için şirkete rehberlik veriyoruz. İç denetim planlaması nasıl yapılır? Noktasında süreci tasarlayıp oluşturuyoruz ve devamında iç denetimin ilk uygulanma fazında güvence görevi görüyoruz. Oluşturulan iç denetim planına görüş veriyoruz, iyileşmesini sağlıyoruz ve rehberlik ediyoruz.

Diyelim ki şirketin iç denetim birimi bunu uygulamaya aldı ve sahaya indir. Sahadaki gözlemlerini elde etti ve bunun raporlama aşamasında nelerin olması gerektiği noktasında destek veriyoruz. Raporu iyileştirmeye yönelik ikinci göz oluyoruz ve daha sonrasında varsa iç denetim raporunun işverene sunulması ile beraber ortaya çıkabilecek iyileşme projeleri ve gelişim alanı projelerinde kendimiz bu projeleri aktif olarak yürütebiliyoruz. Uygunluğu sağlamaya dönük sistemler, performansı arttırmaya dönük sistemler, mali tarafta mali işleri artırmaya dönük sistemler kuruyor, bilgi teknolojiler bölümünde sürdürülebilirliğe yönelik sistemleri geliştiriyoruz.

İç denetim fonksiyonu bulunan kurumlarda ise iç denetim biriminin etkinliğini artırıyoruz. İlk önce mevcut durum analizi yaptıktan sonra biz de gelişim alanı gördüğümüz noktalarda danışmanlık ve rehberlik faaliyetleri alanında bulunarak gerektiği noktalarda sahada gözlem yaparak iç denetim süreçlerini verimlilik, performans ve kaynak kullanma ölçüsünde iyileştiriyoruz. Bunları da sistemsel olarak raporlayıp, süreç tasarımlarını oluşturup üst yönetime sunum yapıyoruz ve hayata geçiriyoruz.