Faydalı Bilgiler - 2023

Yıl yıla başlarken yıl içi planlamaların yapılması ve dikkat edilmesi gereken durumlar hakkında bir bilgilendirme yazısı ele alarak 2023 yılında dikkat edilmesi gereken hususlar bütün paydaşlarımıza aşağıda maddeler halinde sunulmuştur.

1- Defter Kapanış ve Tasdikleri

a) Yönetim Kurulu Karar Defterleri

Anonim şirketler ve limited şirketler (eğer kullanıyorlarsa) yönetim kurulu karar defterlerinin 2023 yılı ocak ayı sonuna kadar kapanış tasdiklerinin yapılması gerekmektedir.

b) Yasal Defterler

Defterlerini fiziki ortamda tutan Anonim şirketler ve limited şirketler 2022 yılına ait yevmiye defterlerini 30 Haziran 2023 tarihine kadar kapanış tasdiki için notere onaylatmaları gerekmektedir.

Defterlerini elektronik ortamda tutan mükelleflerin defterlerini aylık veya geçici vergi dönemlerinde elektronik ortamda yüklemelerinden dolayı 2022 yılına ait defterlerini notere onaylatma zorunluluğu yoktur.

2023 yılında defterlerini elektronik ortamda tutacak olan mükelleflerin defter yükleme tercihinde bulunmak için son tarih 31 Ocak 2023’tür. Mükelleflerin defter yükleme dönemini aylık veya geçici vergi tarihlerinde 3 aylık olarak yükleme hakları bulunmaktadır. 31 Ocak 2023 tarihine kadar defter yükleme tercihinde bulunmayan mükelleflerin defter yükleme zamanı otomatik olarak aylık bildirim şeklinde seçilmektedir.

2023 yılı içinde zorunlu olarak e-Fatura uygulamasına geçen mükelleflerin 1 Ocak 2024 itibariyle e-Defter uygulamasına da geçmeleri zorunludur.

• 2022 yılında kendi siteleri ve/veya başka bir internet satış platformunda e-ticaret faaliyetinde bulunan ve brüt satış hasılatı 500 bin TL ve üzerinde olan mükelleflerin en geç 01.01.2024 tarihine kadar elektronik defter sistemine dâhil olmak zorundadır.

• 2022 yılında gayrimenkul ve/veya taşıt alım, satım ve kiralama faaliyetinde bulunan  ve brüt satış hasılatı 500 bin TL ve üzerinde olan mükelleflerin en geç 01.01.2024 tarihine kadar elektronik defter sistemine dâhil olmak zorundadır.

2- E Fatura ve E- İrsaliye Sistemine Geçiş

Vergi Usul Kanunu 509 No’lu Genel Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair 535 No’lu Tebliğ kapsamında 2023 yılında e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu getirilmiştir.

• 2022 ve takip eden hesap dönemlerinde Brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı), 3 Milyon TL ve üzeri olan mükellefler,
• 2022 ve takip eden hesap dönemlerinde gerek kendi internet siteleri gerekse de platformlar üzerinden e-Ticaret faaliyetinde bulunan mükelleflerden; 500 Bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlar,
• 2022 ve takip eden hesap dönemlerinde Gayrimenkul inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemlerini yapanlar ile bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunan mükelleflerden; 500 Bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlar,
• 2022 ve takip eden hesap dönemlerinde motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemlerini yapanlar ile bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunan mükelleflerden; 500 Bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlar,
• 2022 ve takip eden hesap dönemlerinde internet ortamında ilan yayınlayanlar ile internet reklamcılığı hizmet aracılarının 500 Bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlar,

1 Temmuz 2023 tarihine kadar başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

Ayrıca,  Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi alan konaklama hizmeti veren otel işletmelerine hasılat şartına bakılmaksızın e-fatura uygulamasına geçmeleri gerekmektedir. Buna göre konaklama hizmeti veren otel işletmeleri için herhangi bir ciro şartı aranmamaktadır ve faaliyete başladıkları ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamlayarak e-Fatura uygulamasına geçmelidir.

30.12.2022 tarih ve 32059 sayılı Resmi Gazete’ de yayınlanan 544 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren fatura düzenleme sınırı KDV dahil 4.400,00 TL olarak belirlenmiştir. Kuyumcular için fatura kesme ve düzenleme sınırı ise KDV dahil 13.200,00-TL’dir. E-fatura uygulamasına dâhil olmayan mükellefler düzenleyecekleri faturalara ilişkin olarak;

• Vergi mükellefi olmayanlara düzenlenecek faturaların vergiler dâhil toplam tutarın 5.000,00 TL’yi aşması halinde, vergi mükelleflerine düzenlenecek faturaların vergiler dâhil toplam tutarı işlemin gerçekleştiği yıla ait, fatura düzenleme zorunluluğuna ilişkin tutarı aşması halinde, faturalarını e-Arşiv Fatura olarak GİB Portal üzerinden düzenlemesi zorunluluğu devam edecektir.

https://earsivportal.efatura.gov.tr/intragiris.html

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan 535 Sıra No’lu Vergi Usul Tebliği ile e-Fatura uygulamasına kayıtlı kullanıcıların e-İrsaliye uygulamasına zorunlu olarak geçişlerinde dikkate alınan 25 Milyon TL ciro limiti, 2022 hesap döneminden itibaren geçerli olmak üzere 10 Milyon TL olarak düzenlenmiştir. Bu kapsamda 2022 yılında brüt satış hasılatı 10 milyon TL ve üzeri e-fatura uygulamasına kayıtlı olan firmaların en geç 1 Temmuz 2023 tarihinde E-İrsaliye uygulamasına geçmesi gerekmektedir.

3- KDV’nin Uygulanması

KDV Genel Uygulama Tebliği’nin “2.1.3.4.1.Tevkifat Uygulamasında Sınır” başlıklı bölümünde, kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli 2.000,00 TL’yi aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulamaz. Ancak, sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılacağı belirtilmiştir. İşlem Bedeli 2.000,00 TL altında ise Hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmaz.

2023 yılı için indirimli orana tabi işlemlerde KDV iade sınırı güncellenmiştir. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca çıkarılan ve 30.12.2022 tarihli ve 32059 sayılı 2. Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 44) ile 26/04/2014 tarih ve 28983 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin “İndirimli Orana Tabi İşlemlerde İade Uygulaması” başlıklı (III/B-3) bölümünde değişiklikler yapılarak indirimli orana tabi işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV tutarının iade konusu yapılamayacak kısmıyla ilgili sınır, 2023 yılı için 57.300 TL olarak belirlenmiştir.

KDV için indirim hakkı vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikalar kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabilir. Özetle; 2022 yılında indirim konusu yapılmayan belgelere ait KDV tutarı 31.12.2023 tarihine kadar indirim konu yapılabilir. Önceki yıl faturalarında yer alan KDV her ne kadar 31.12.2023 tarihine kadar indirim konusu yapılabilse de 2022 gelir kurumlar vergisi açısından gider kaydı mümkün olmadığı unutulmamalıdır. Ancak 2022 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde söz konusu giderlerin beyanname üzerinde “Zarar olsa dahi indirilecek istisnalar ve indirimler” bölümündeki “Diğer indirim ve istisnalar” satırında açıklama girilerek indirimi mümkündür. Bu durumda mükerrerlik teşkil etmemesi adına 2023 yılı beyannamesinde söz konusu tutarın KKEG olarak gösterilmesi gerekmektedir.

4-) Asgari Ücret ve İşçiye Sağlanan Diğer Sağlanan Menfaatler

a) Asgari Ücret

01.01.2023 tarihi ile brüt asgari ücret 10.008-TL, net asgari ücret 8.506,80-TL olarak belirlenmiştir. 2023 yılı itibariyle asgari ücretli olarak çalışmakta olan bir personelin işverene toplam maliyeti 11.759,40-TL olacaktır. Asgari ücretin net tutarının 7.000-TL üzerinde olması nedeniyle beş kişiden az çalışanı olan işverenlerinde personel ücretlerini banka, PTT ve özel finans kurumları aracılığıyla yapması gerekmektedir. Ayrıca 2023 yılı için personel özlük dosyalarının düzenlenmeme cezası 9.303-TL olarak belirlenmiştir.

01.01.2023 tarihi itibariyle asgari ücret destek tutarı çalışan başına 400-TL, 2023 yılı itibariyle sigorta primine tabi tavan ücret 75.060-TL olarak uygulanacaktır. 2022 yılında kaldırılan asgari geçim indirimi, 2023 yılında da uygulanmayacaktır.

7349 sayılı Kanunla 01.01.2022 tarihinden itibaren yapılan ücret ödemelerine uygulanmak üzere, hizmet erbabının ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi SGK primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisinden istisna edilmiş ve bu uygulamanın 2023 yılı içinde uygulanmaya devam edeceği ifade edilmiştir.

Ücretleri asgari ücret üzerinde olan hizmet erbabının ücretlerinin asgari ücrete kadar olan kısımları gelir vergisinden ve damga vergisinden istisna tutulmuştur.

2023 yılında En Düşük BAĞ-KUR Primi Tutarları Güncellenmiştir. Buna göre;

• İşveren BAĞ-KUR primleri 3.452,79-TL,
• Düzenli ödeyen işverenlere %5 indirim uygulanması halinde en düşük İşveren BAĞ-KUR primi: 2.952,36-TL,

olarak belirlenmiştir.

2023 yılında En Düşük ve En yüksek İşsizlik Maaş Tutarları güncellenmiştir. Buna göre asgari ücretin artışı birlikte 01.01.2023 tarihi itibariyle en düşük işsizlik maaşı aylık net 3.972,82-TL en yüksek 7.945,63-TL’dir.

Kadınların ve gençlerin işgücüne katılımını aynı zamanda istihdamı artırmak amacıyla düzenlenen 6111 sayılı SGK prim teşvikinden yararlanma süresi 31.12.2023 tarihine kadar uzatılmıştır.

b) İşçiye Sağlanan Diğer Sağlanan Menfaatler

İşverenlerce, işyeri veya işyerinin müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan vergiden müstesna menfaatlere ilişkin istisna tutarı KDV hariç günlük: 110 TL; işverenlerce hizmet erbabının işyerine gidip gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı günlük 56,00-TL olarak belirlenmiştir.

Çalışanların aylık bordrolarına elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderleri ilgili yapılan ödemelerin aylık toplam 1.000 TL’ye kadar olan kısmı istisna kapsamında bulunmaktadır. 1.000 TL’ye kadar olan ödemeler gelir vergisi ve SGK primine tabi olmayıp, damga vergisine tabidir. Ancak bu uygulamanın ihtiyari bir uygulama olduğu unutulmamalıdır. Çalışanlardan bununla ilgili herhangi bir belge istenmemekle beraber bu uygulamayı gerçekleştirmek isteyen işverenler için 30 Haziran 2023 tarihinden sonraki ödemeler istisna kapsamında olmayacaktır. Çalışan maaşında bir artış olmadan sadece ücret ödeme kalemlerinin değiştirilmesi ile uygulamadan yararlanılamayacağı unutulmamalıdır.

Engelli vergi indirimi, çalışanın vergi dairesine başvurması sonucu, vergi dairesinin bu indirimin uygulanmasını onaylaması durumunda bordroda uygulanır. İşverene bağlı olduğu vergi dairesinden çalışanı ile ilgili “engelli vergi indirimi” yazısı tebliğ edilmişse, tebliğ edilen tarih itibariyle çalışanın gelir vergisi matrahına gelirken engellilik derecesine karşılık gelen indirim tutarını düşülmektedir. 2023 yılı için engelli indirim tutarının güncel hali şu şekildedir:

• Birinci derece engelliler için; 4.400 –TL,
• İkinci derece engelliler için; 2.600 –TL,
• Üçüncü derece engelliler için; 1.100 –TL

c) Yıllık İzin, Kıdem Tazminatı ve İhbar Süreleri

1 Ocak 2023 – 30 Haziran 2023 tarihleri arasında işçilere ödenecek Kıdem Tazminatının Tavanı: 19.982,83-TL olarak belirlenmiştir. Tahakkuk eden fakat ödenmeyen kıdem tazminatlarının gider olarak yazılması mümkün değildir.

2023 yılında yıllık izin süreleri 2022 yılında olduğu gibi aynı şekilde devam edecektir.

2023 yılında ihbar bildirim süreleri 2022 yılında olduğu gibi aynı şekilde devam edecektir.

5-) Vergiler

a) Gelir Vergisi

Ücretliler için 2023 Yılında gelir vergisi tarifesi aşağıdaki gibidir:

Ücret dışı gelirler için 2023 yılında gelir vergisi tarifesi aşağıdaki gibidir:

b) Kurumlar Vergisi

2023 yılı için kurumlar vergisi oranı %20 olarak belirlenmiştir.

2022 yılında geçici vergi beyannamelerine ait tahakkuk eden fakat ödenmeyen geçici vergi tutarları 2023 yılı içerisinde beyan edilecek yıllık beyannameden mahsup edilemez.

2022 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinde yararlanılması mümkün bulunan nakit sermaye artırımına ait indirim oranı 2023 hesap dönemi için %13,54’tür.

c) Damga Vergisi

2023 yılında uygulanacak beyanname damga vergisi tutarları güncellenmiştir.

d) Emlak Vergisi

1 Ocak 2023 tarihi itibariyle emlak vergisi yeniden değerleme oranının yarısı (%122,93 /2) kadar, yani %61,47 olarak uygulanacaktır.

e) Konaklama Vergisi

Konaklama vergisi, 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Konaklama vergi oranı ise %2 olarak belirlenmiştir.

6) Beyannameler

a) 2023 Yılında Uygulanacak Beyanname Verme ve Ödeme Tarihleri

b) BA-BS Beyannameleri

Ocak 2023 dönemi beyannamelerinden başlamak üzere; (Şubat/2023 tarihinde verilen) Bildirim verme yükümlülüğü bulunan fakat tüm alış ve/veya satışları belirlenen haddin altında (KDV hariç 5.000.-TL) kalan veya elektronik belge olarak düzenlenen belgelerden oluşan mükelleflerin, ilgili dönem Form BA ve/veya Form BS bildirimi boş da olsa verilmeyecektir.

• Kira Ödemeleri
• Sigorta Poliçeleri (Kâğıt ortamında düzenlenen)
• İthalat Alımları
• Gider Pusulası

BA form bildirme yükümlülüğü devam etmektedir.

c) Geçici Beyannameleri

2022 yılında ilk olarak kaldırılan ve takip eden yıllarda uygulanacak olan ilgili yıllara ait 4. dönem geçici vergi beyannamesinin kaldırılması 2023 yılında da devam edecektir. Buna göre 2023 hesap dönemi için dördüncü dönem geçici vergi beyannamesi verilmeyecektir.

7) Gider Kısıtlamaları

a) Finansman Gider Kısıtlaması

6322 sayılı Kanunun 37 nci maddesiyle 1/1/2013 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere 5520 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasına eklenen (i) bendiyle; kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışında, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10’unu aşmamak üzere Cumhurbaşkanınca kararlaştırılan kısmı kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak kabul edilmiştir.

Yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşmış olan bilanço hesabına göre defter tutan vergisi mükelleflerinin, aşan kısımla sınırlı olmak üzere;

• Yabancı kaynaklara ilişkin faiz,
• Komisyon,
• Vade farkı,
• Kâr payı,
• Kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları

toplamının %10’luk kısmı, kurum kazancının tespitinde Kanunen Kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması 2023 yılında da devam edecektir.

b) Binek Otomobiller İçin Uygulanan Gider Kısıtlaması

Binek otomobiller için uygulanan gider kısıtlaması tutarları 2023 yılında güncellenmiştir:

• Binek araç kiralamalarda tek bir araç için gider yazma üst sınırı KDV hariç:17.000 TL
• Sıfır araç için alım tutarı amortisman olarak indirim yapılabilecek tutar: 500.000 TL
• Sıfır araç için ÖTV ve KDV tutarları gider veya maliyet yazılabilecek sınır: 440.000 TL
• Vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya ikinci el araçlarda kanunen kabul edilen gider olarak amortisman sınırı: 950.000 TL

Binek otomobillere ait giderlerin en fazla %70’i kanunen kabul edilen gider olarak yazılabilir.

(Not; Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere)

8) İndirim, Muafiyet ve İstisnalar

• Herhangi makine kullanılmaksızın kişilerin evlerinde imal ettiği ürünleri (internet ve benzeri ortamlar dahil) satanların esnaf muafiyeti sınırı 700.000-TL ye yükseltilmiştir.
• Kurum aktifinde iki tam yıl kalan taşınmazların satışlarından doğan kazançlara ait istisna tutarı 2023 yılı içinde %50 olarak uygulanmaya devam edecektir.
• Arızi kazançlara ilişkin istisna tutarı, 2023 yılı için 129.000-TL olarak belirlenmiştir.
• İnternet ortamında sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden sağlanan kazançlar istisna kapsamına alınmıştır. İstisnadan yararlanmak için Türkiye ’de kurulu bir bankada hesap açılması ve bu faaliyetlere ait tüm hasılatın bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi gerekmektedir. İstisna tutarı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmayan kazançlar olup 2023 yılı için 1.900.000-TL’dir.

9) Diğer Düzenlemeler

• Tam mükellef kurumlar tarafından dağıtılan kar paylarındaki stopaj oranı 2023 yılında da %10 olarak uygulanmaya devam edecektir.
• 2023 yılı için demirbaş ve amortisman düzenleme sınırı KDV hariç 4.400-TL’dir.
• Bilanço esası ve işletme hesabı esasına göre defter tutan tüccarlar tarafından yazılı olarak bir defadan fazla istendiği veya protesto edildiği halde borçlu tarafından ödenmeyen 8.900-TL’yi aşmayan alacaklar şüpheli alacak olarak kabul edilir ve bunlar doğrudan giderleştirilebilir.

• Basit Usule Tabi Olmanın Genel ve Özel Şartları Güncellenmiştir:
• Yıllık kira bedeli toplamı sınırı; Büyükşehir belediye sınırları içinde 35.000 TL, Diğer yerlerde 22.000 TL’dir.
• Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanların aşmaları durumunda gerçek usulde vergilendirilmelerinin sınırı 440.000 TL ve 700.000 TL’dir.
• Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden alım satım dışındaki işlerle uğraşanların aşmaları durumunda gerçek usulde vergilendirilmelerinin sınırı 220.000 TL’dir.
• Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden alım satım ve diğer işlerin birlikte yapılması (yıllık satış tutarı + iş hâsılatı durumunda gerçek usulde vergilendirilmelerinin sınırı 440.000 TL’dir.
• 31.12.2022 tarihinden itibaren reeskont işlemlerinde uygulanacak avans faiz oranı %10,75’dir.
• 2023 yılında da 7.000-TL’yi aşan tutardaki tahsilat ve ödemelerin finansal kurumlar aracılığıyla yapılması aynı tutar üzerinden devam edecektir. 7.000-TL’yi aşan tahsilat ve ödemelerin kısım kısım ödenmesi de tevsik zorunluluğundadır.
• İhracat bedeli kabul belgesine veya döviz alım belgesine bağlanan ihracat bedellerinin %40’ı belgeyi düzenleyen bankaya satılacaktır. Bu bedeller banka tarafından Merkez Bankası tarafından ilan edilen ve işlem günü için geçerli döviz alış kuru üzerinden aynı gün Merkez Bankasına satılacak ve Merkez Bankasının bnka nezdindeki hesabına aktarımı sağlanacaktır. İlgili konusu tutarın tam karşılığı banka tarafından ihracatçıya Türk parası olarak ödenecektir.
• Bankalar, ödeme kuruluşları ve PTT tarafından düzenlenen belgeler (dekont, alındı vb.) ve kamu kurum ve kuruluşlarının kendi mevzuatları dâhilinde düzenledikleri belgeler 2023 yılında da gider pusulası olarak kullanılmaya devam edecektir.

10) Bağımsız Denetime Tabi Olan Şirketlerin Belirlenmesine Uygulanacak Hadler