Finansal Durum Tespiti

Bu sayfada mali durum tespiti konusunda bilgi veriyoruz. Konu son derece geniştir ve her bir finansal durum tespiti projesi satın alma işlemine göre farklılık gösterir. Finansal durum tespiti, çok daha geniş bir kapsamı içerdiğinden bir bağımsız denetim değildir. Finansal durum tespiti incelemesi, yalnızca bir işletmenin tarihsel finansal performansına bakmakla kalmaz, aynı zamanda geleceğe ilişkin profesyonel ve bağımsız bir görüş verir. Finansal durum tespiti incelemesi, şirketin operasyonel sonuçlarında gözlemlenen eğilimleri açıklayacaktır.

Bu sayfada aşağıdaki başlıklara göre finansal durum tespiti hakkında bilgi vereceğiz.

• Finansal durum tespiti nedir?
• Finansal durum tespitinin önemi
• Finansal durum tespitinin amaçları
• Finansal durum tespit çalışmasının aşamaları (ne zaman başlamalı?)
• Finansal durum tespit yöntemleri
• Finansal durum tespit çalışmaları kapsamında çıktılar veya raporlar

Finansal durum tespiti nedir?

Finansal durum tespiti normalde bir alıcı bir şirketi satın almak istediğinde gerçekleştirilir. Bu durumda, alıcının şirket ve içinde bulunduğu finansal durum hakkında kesin bilgiye sahip olması gerekir. Bu nedenle, mali durum tespiti, alımı hedeflenen şirketin veya operasyonun mali süreçlerinde karşılaştığı temel sorunları değerlendirmek için ayrıntılı bir araştırma ve analizin gerçekleştirildiği bir proje olarak tanımlanabilir. Süreçte hedef şirket veya operasyonun tarihi finansal sonuçları ve gelecekte öngörülen kârlarının ve nakit akışlarının finansal işletme faktörlerine net bir şekilde odaklanılır. Ayrıca bilanço ve kapsamlı kar ve zarar hesapları da detaylı olarak incelenecektir.

Finansal durum tespitinin önemi

Hedeflenen şirket veya operasyonun finansal analizi önemlidir. Bir alıcının makul bir güvence altına alınması ve şirkette hangi risklerin bulunduğunu anlaması gerekir. Bir varlık (satın alma) anlaşması, tarihi yasal sorumluluğun alıcıya devredilmediği anlamına gelir. Bu, hisselerin satın alındığı bir işleme kıyasla finansal durum tespitinin daha kısa veya daha az kapsamlı olduğu anlamına gelebilir. Ancak, bunun her koşulda mutlaka böyle olması gerekmez. Finansal performansın değer faktörlerini belirlemek ve şirketin gelecekteki kazançlarının sürdürülebilir olacağından emin olmak da çok önemlidir.

Finansal durum tespitinin amaçları

Durum tespiti süreci, önerilen bir satın alma için onay sağlamak için standart bir prosedür kontrol listesinden çok daha fazlasıdır. Uygun şekilde yapıldığında, bir mali durum tespiti incelemesi, önerilen satın almayı desteklemek için değerli bilgiler sağlar. Bir uzman tarafından gerçekleştirilen mali durum tespitinin, kötü bir satın alma maliyetinden tasarruf sağlaması kuvvetle muhtemeldir. Mali durum tespitinin genel olarak aşağıdaki amaçları vardır: 

• Şirketin geçmiş dönemlere dair tarihi finansal durumunu ve rapor edilen rakamların doğruluğunun iyi anlaşılması
• Potansiyel finansal risklerin anlaşılması ve gizlenen herhangi bir riskin olmadığına dair güvence sağlanması
• Hedef firmanın bilançosunu tam olarak anlamak (koşullu yükümlülükler de dahil olarak varlık ve yükümlülükler)
• Hedef firmanın kar ve zararını tam olarak anlayın (şirketin geçmiş kazançları gelecekte sürdürülebilir mi?)
• Hedefin gelecekteki mali durumunu tahmin edin (gerçekçi bir değerleme ve satın alma fiyatının gerekçesini sağlamak için)
• Beklenen sinerjilerin gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceğini (ve daha fazla kanıtlanıp kanıtlanamayacağını) belirleyin
• Satın alma fiyatı hakkında görüş alın. Mali durum tespiti ayrıca daha fazla fiyat müzakereleri için bir temel olarak hizmet edebilir (genellikle uygulamada görülür)
• Alıcı tarafından satın alım sözleşmesinde hangi garantilerin istenmesi gerektiği hakkında bir fikir edinin.
• Banka finansmanı elde etmek için harici bir firmanın mali durum tespiti raporunu kullanın
• İş planında ince ayar yapmak ve satın alma sonrası entegrasyon planını hazırlamak için mali durum tespiti raporunu kullanın

Finansal durum tespit çalışmasının aşamaları (ne zaman başlamalı)?

Mali durum tespitinin maliyetli ve zaman alıcı bir uygulama olabileceği düşünüldüğünde, sürecin ne zaman başlaması gerektiğini belirlemek önemlidir. Genel olarak, bu, müzakereler yapıldıktan ve bir LOI sağlanıp imzalandıktan sonra gerçekleşir. Bir alıcı için, kaç şirketin mali durum tespiti gerçekleştirdiğini bilmeniz önemlidir. Çok sayıda varsa, nihai alıcı olmamanız ve finansal durum tespiti sürecinde zamanınızı ve yatırımınızı boşa harcamanız gibi önemli bir risk taşırsınız. Bu nedenle, münhasırlığa ve fiyat ve diğer koşullarla birlikte üzerinde anlaşmaya varılmış bir LOI'ye (“Letter of Intention”) sahip olmak önemlidir. Şu anda çoğu birleşme ve satın alma, M&A (“Merger&Acquisiton”), projesinde bir VDR (virtual data room, sanal veri odası) mevcuttur. Bu, alıcılara maliyetli dış mali durum tespitine karar vermeden önce şirketi iç kaynaklarla araştırma fırsatı verir. Anlaşmanın yapısını tanımlayan bir LOI hazırlandıktan sonra, mali durum tespiti başlamalıdır. İncelemenin sonucu gerçekçi bir satın alma fiyatına ilişkin değerli bilgiler sağlayabileceğinden, mali durum tespiti sürecine yeterli zaman ve kaynak ayrılmalıdır. Ayrıca, uygun garantilerin ve hükümlerin yerine getirilmesine yardımcı olabilir.

Finansal durum tespit yöntemleri

Finansal durum tespiti çeşitli yöntemler ile gerçekleştirilebilir. En yaygın yöntemler, finansal tabloların analizi, kilit çalışanlarla görüşmeler, sipariş tahminleri, pazar ve endüstri verileri veya kıyaslama için yapılabilecek alternatif analizler yapmaktır. Finansal durum tespiti için ideal bir durum yoktur. Finansal durum tespit çalışmaları her zaman kalite, maliyetler ve istenen bilgi düzeyi arasında bir denge içerisinde gerçekleştirilir. Finansal durum tespitinin bağımsız danışmanlar veya bağımsız görüş bildirebilecek kişiler tarafından yapılması önemlidir. Bu, adil, açık ve objektif bir görüş veren bir finansal durum tespiti raporuna sahip olmak için çok önemlidir. Finansal durum tespiti incelemesi, dahili olarak, satın alanların kendi muhasebe ve finans departmanı veya dışardan istihdam edilecek bağımsız durum tespiti uzmanları tarafından yapılabilir. Harici danışman kullanmanın yararı, incelemenin önerilen işlemin sonucuyla doğrudan ilgisi olmayan bir tarafın bağımsız bakış açısına dayanmasıdır.

Finansal durum tespit çalışmaları kapsamında çıktılar veya raporlar

Bir finansal durum tespiti projesinin çıktıları büyük ölçüde farklılık gösterebilir. Genel olarak, bir raporun hazırlanması iyidir. Ancak uygulamada her türlü faaliyetin yapıldığını ve raporların üretildiğini görüyoruz. Standart bir mali durum tespiti raporunun içeriklerinden bazıları şunlardır:

• Finansal durum analizi
• Temel bulguların yönetici özeti
• Olası riskler de dahil olmak üzere finansal işletme faktörlerinin genel görünümü ve işleyişi
• Sonuç ile ilgili satın alma fiyatı ayarlamaları (Düzeltilmiş FAVÖK)
• Benzer sektörlerdeki satış marjlarının analizi
• Finansal tahminlerin kontrolü ve bu tahminler ile oluşturulan finansalların ulaşılabilirliği hakkında fikir vermek
• Denetçi görüşü ile hedef şirket için son mali yıl(lar) için denetlenmiş mali tablolar
• Gerçek performansa kıyasla geçen yılın tahmini bütçelerinin karşılaştırılması
• Son takvim yılı(ları) için sermaye harcamalarının detayı ve tahmin edilen yatırım harcamalarının kontrolü
• Nakit akışı analizi (CAPEX, OPEX ve daha fazla gerekli sermaye)
• Gelecekteki yönetim tahminlerinin değerlendirilmesi

‍